1. İhbar Tazminatı Nedir?
İhbar tazminatı, iş ilişkisini sona erdiren tarafın yasanın belirlediği bildirim süresine uymaksızın iş akdini feshetmesi sebebiyle karşı tarafa ödemesi gereken tazminattır.
a. İhbar Süresi Nedir?
İhbar süresi, belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi için gerekli süreyi ifade eder. İhbar süresi, 4857 sayılı İş Kanununun 17. maddesinde öngörülmüştür.
b. İhbar Tazminatı Hangi Durumlarda Doğar?
İhbar tazminatı, iş sözleşmesini haklı olmayan nedenle fesheden tarafın bildirim süresine uymadığı için karşı tarafa vermesi gereken bir tazminattır. Ancak iş sözleşmesinin haklı nedenle derhal feshedilmesi durumunda fesheden tarafın ihbar tazminatı ödemesine gerek yoktur.
2. İhbar Tazminatına Hak Kazanma Şartları
a. İşçi açısından;
İşçi;
- Belirsiz süreli iş akdine tabi ise,
- İş akdi haklı olmayan bir nedene dayanılarak bildirim süresine uyulmaksızın feshedilmiş ise
ihbar tazminatına hak kazanır.
b. İşveren açısından;
İşveren;
- Akdi fesheden işçisi belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışmış ise,
- İş akdi haklı olmayan bir nedene dayanılarak bildirim süresine uyulmaksızın feshedilmiş ise
ihbar tazminatına hak kazanır.
3. İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı, işçinin kıdemine göre belirlenecek bildirim süresine göre giydirilmiş son dönem ücreti üzerinden hesaplanır.
a. Çalışma Süresine Göre İhbar Süreleri
Çalışma Süresi | Bildirim Süresi | İhbar Tazminatı Tutarı |
6 Aydan Az İse | 2 Hafta | 2 Haftalık Ücret |
6 Ay-1,5 Yıl Arasında İse | 4 Hafta | 4 Haftalık Ücret |
1,5 Yıl-3 Yıl Arasında İse | 6 Hafta | 6 Haftalık Ücret |
3 Yıldan Fazla İse | 8 Hafta | 8 Haftalık Ücret |
b. Brüt Maaş Üzerinden Hesaplama Örneği
2 yıldır belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan bir işçinin giydirilmiş ücretinin 60.000,00 TL olduğunu varsayalım. 2 yıllık kıdeme sahip bir işçi için ihbar süresi 6 haftadır. Bu durumda;
İşçinin günlük ücreti 👉 60.000,00 / 30 = 2.000,00 TL’dir.
İhbar Tazminatı 👉 2.000,00 günlük ücret X 42 günlük bildirim süresi = 84.000,00 TL’dir.
4. İhbar Tazminatı ile Kıdem Tazminatı Arasındaki Farklar
- Bir işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için en az 1 yıldır çalışıyor olması gerekir. İhbar tazminatında kıdem şartı yoktur. Kıdem, ihbar tazminatı tutarını etkiler.
- Kıdem tazminatı, yasanın öngördüğü şartların gerçekleşmesi halinde işçiye ödenir. Ancak ihbar tazminatının şartları varsa işçi tarafından işverene de ödenir.
- Kıdem tazminatı için Yasa gereği tavan uygulaması bulunmaktadır. Ancak ihbar tazminatında üst sınır yoktur.
- İhbar tazminatını ödemek istemeyen işçi veya işveren, ihbar süresine uyarak iş akdini feshedebilir. Ancak kıdem tazminatı için böyle bir durum yoktur.
- Kıdem tazminatı için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı talep edilebilirken, ihbar tazminatına yasal faiz oranı uygulanır.
Kıdem tazminatı hakkında daha detaylı bilgi edinmek için Kıdem Tazminatı Hesaplama başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
İhbar tazminatına kimler hak kazanır?
İhbar tazminatına karşı tarafın bildirim süresine uymaksızın ve haklı nedene dayanmaksızın iş akdini feshetmesi halinde işçi veya işveren hak kazanır.
İşçi kendi isteğiyle ayrıldığında ihbar tazminatı alabilir mi?
İşçi kendi isteğiyle iş akdini feshettiğinde kural olarak ihbar tazminatına hak kazanamaz. Ancak bazı istisnai durumlar somut olaya göre değerlendirilir.
İhbar süresi boyunca işçi çalışmazsa ne olur?
İşçi, iş akdini bildirim süresine uyarak feshetmiş olabilir. Bu durumda bildirim süresi boyunca çalışmak zorundadır. Aksi halde diğer şartlar da var ise işveren işçiden ihbar tazminatını talep edebilir.
İşveren ihbar süresine uymadan işçiyi çıkarırsa ne kadar tazminat öder?
İşverenin bildirim süresine uymaksızın ve haklı nedene dayanmaksızın işçiyi işten çıkarması durumunda işçinin kıdemine göre hesaplanacak ihbar tazminatını ödemesi gerekmektedir.
İhbar tazminatı ve kıdem tazminatı aynı anda alınabilir mi?
Bazı durumlarda ihbar ve kıdem tazminatı aynı anda alınabilir. Ancak bunun için fesih şekli ve içeriğinin tazminat şartlarını ayrı ayrı sağlaması gerekir.
İhbar tazminatında zamanaşımı süresi nedir?
İhbar tazminatında zamanaşımı süresi 10 yıl iken, İş Kanununa getirilen ek 3. madde ile 25.10.2017 tarihinden itibaren feshedilen iş sözleşmelerinde ihbar tazminatında zamanaşımı süresi 5 yıl olmuştur.
İhbar süreleri neye göre belirlenir?
İhbar süresi, işçinin çalışma süresine göre 2 hafta ila 8 hafta arasında değişkenlik gösterir.
İşçinin deneme süresinde işten ayrılması halinde ihbar tazminatını ödemesi gerekir mi?
İşçinin deneme süresinde işten ayrılması halinde ihbar sürelerine uymasına gerek yoktur. Bu durumda ihbar tazminatının da ödenmesi gerekmez.
İhbar tazminatına faiz işler mi?
İş akdinin haklı nedene dayanılmaksızın feshedildiği tarihte işçi ihbar tazminatına hak kazanmaktadır. İşverenin bu konuda temerrüde düşürüldüğü tarihten itibaren ihbar tazminatına yasal faiz işlemektedir. Detaylı bilgi için İşçilik Alacaklarında Faiz başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
İhbar süresi boyunca işçi izinli sayılır mı?
Hayır, işçi ihbar süresi boyunca izinli sayılmaz. Bu sürelerde de çalışmaya devam etmesi gerekir. Aksi takdirde tazminat ödemek zorunda kalabilir.
İhbar süresi boyunca işçi iş arama izni kullanabilir mi?
Evet, ihbar süresinde işçi iş arama izni kullanabilir. Bildirim süreleri içinde işveren, işçiye yeni bir iş bulması için gerekli olan iş arama iznini iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur. İş arama izninin süresi günde 2 saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir. Ancak iş arama iznini toplu kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden evvelki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır.
İhbar tazminatı hesaplaması veya dava süreciyle ilgili sorularınız varsa bizimle iletişime geçin.
ESKİŞEHİR AVUKAT CANSU ÖNÇLER UYANIK