VERGİ HATALARININ DÜZELTİLMESİ

Hesap Hataları	Vergilendirme Hataları
1- Matrah hataları	1- Mükellefin şahsında hata
2- Vergi miktarında hatalar	2- Mükellefiyette hata
3- Verginin mükerrer olması	3- Mevzuda hata
	4- Vergilendirme veya muafiyet döneminde hata

1- Hesap Hataları

1.a. Matrah Hataları

Vergilendirme ile ilgili beyanname, tahakkuk fişi, ihbarname, tekalif cetveli ve kararlarda matraha ait rakamların veya indirimlerin eksik/fazla gösterilmiş veya hesaplanmış olmasıdır. Belirtmek gerekir ki, düzeltme konusu olacak matrah hatası, yalnızca sayılan belgelerde yapılan hataları kapsar. Bu belgelerin dayanağı olan defter ve belgelerdeki hatalar düzeltme konusuna girmez.

1.b. Vergi miktarında hatalar

Vergi nispet ve tarifelerinin yanlış uygulanması, mahsupların yapılmamış veya yanlış yapılmış olması, beyanname, tahakkuk fişi, ihbarname, tekalif cetveli ve kararlarda verginin eksik/fazla hesaplanmış veya gösterilmiş olmasıdır.

1.c. Verginin mükerrer olması

Aynı vergi kanununun uygulanmasında belli bir vergilendirme dönemi için aynı matrah üzerinden bir defadan fazla vergi istenmesi veya alınmasıdır.

2- Vergilendirme Hataları

2.a. Mükellefin şahsında hata

Bir verginin asıl borçlusu yerine başka bir kişiden istenmesi veya alınmasıdır. Örnek: mükellef bir limited şirketin vergi borcunun, doğrudan limited şirketin ortağından istenmesi.

2.b. Mükellefiyette hata

Açık olarak vergiye tabi olmayan veya vergiden muaf bulunan kimselerden vergi istenmesi veya alınmasıdır.

2.c. Mevzuda hata

Açık olarak vergi mevzuuna girmeyen veya vergiden müstesna bulunan gelir, servet, madde, kıymet, evrak ve işlemler üzerinden vergi istenmesi veya alınmasıdır. Örnek: asgari ücretten gelir vergisi alınması.

2.d. Vergilendirme veya muafiyet döneminde hata

Aranan verginin ilgili bulunduğu vergilendirme döneminin yanlış gösterilmiş veya süre itibariyle eksik veya fazla hesaplanmış olmasıdır.

Vergi Hatası Nasıl Ortaya Çıkar?

Vergi hatası, VUK md. 119 hükmünde belirtildiği üzere;

• İlgili memurun hatayı bulması veya görmesi ile;
• Üst memurların yaptıkları incelemeler neticesinde hatanın görülmesi ile;
• Hatanın teftiş sırasında meydana çıkarılması ile;
• Hatanın vergi incelenmesi sırasında meydana çıkarılması ile;
• Mükellefin müracaatı ile ortaya çıkarılabilir.

Vergi Hatası Nasıl Düzeltilir?

Vergi dairesi, yargı yoluna gidilmeksizin mükellefin başvurusu üzerine veya kendiliğinden vergi hatasını düzeltebilir. Dava sürecine başvurmadan vergi hatalarının düzeltilmesi vergilendirme sürecini de kısaltan bir işlemdir. Vergi dairesi tarafından vergi hatası bulunduğunun tespiti halinde, düzeltme yapıldığı ölçüde vergi borcu ortadan kalkar.

VUK uyarınca vergi hatalarının düzeltilmesi iki şekilde yapılmaktadır;

• Re’sen Düzeltme (VUK md. 121) : İdarece tereddüde imkan vermeyecek derecede açık olan hatalarda vergi dairesi, vergi dairesi müdürünün kararıyla hatayı re’sen düzeltebilir. Bu düzeltme, mükellefin lehine ya da aleyhine olabilir. Aleyhine düzeltme yapılan mükellef, bu düzeltmeye karşı vergi mahkemesinde dava açabilir.
• Mükelleflerin Talebi Üzerine Düzeltme (VUK md. 122) : Mükellefler, vergilendirme işlemlerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazılı bir şekilde talep edebilir. Söz konusu talebin vergi dairesince uygun bulunması halinde düzeltme işlemi yapılır. Uygun görülmeyen hallerde ise vergi dairesi, durumu mükellefe yazı ile tebliğ eder.

Düzeltme talebini içeren dilekçeler, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak 5 yıl içinde verilmelidir. Vergi hatalarının düzeltilmesinde tutar olarak herhangi bir sınırlama getirilmemiştir.

Vergi Hatası Düzeltilmesi Sonrasında Yapılan İşlemler

Mükellef lehine yapılan düzeltmelerde, Vergi dairesi, mükellefe düzeltme fişinin bir örneğini tebliğ eder. Tahakkuk fişi veya ihbarname, düzeltilen tutar dışında kalan kısmı ile geçerliliğini korur. Dolayısıyla düzeltme yapmadığı kısma ilişkin mükellefin sorumluluğu devam etmektedir.

Mükellefin, düzeltme fişinin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde nakden iade veya mahsup talebi için vergi dairesine müracaat etmesi şarttır. Aksi takdirde mükellefin düzeltme yapılan kısım için alacak hakkı ortadan kalkar.

Vergi Dairesinin mükellef aleyhine yaptığı düzeltme işleminde, ilave vergiyi veya cezayı mükellefe tebliğ etmesi şarttır. Aleyhlerine düzeltme yapılan mükelleflerin düzeltmeye karşı vergi mahkemesinde dava açma hakkı saklıdır.

Düzeltme Talebinin Reddi Halinde Yasal Haklar Nelerdir?

Mükellef tarafından yapılan vergi hatası düzeltme başvurusu, Vergi Dairesi tarafından açıkça veya zımnen reddedilebilir.

Vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talebi reddedilen mükellefler şikayet yoluyla Hazine ve Maliye Bakanlığına başvurabilirler. Mükellefin bu kapsamda olan başvuruları il özel idare vergileri hakkında valiliğe, belediye vergileri hakkında ise belediyeye yapması gerekir.

30 günlük süre içinde Bakanlığın cevap vermemesi halinde istek reddedilmiş sayılır. İdarenin şikayeti açık veya zımni şekilde reddetmesi halinde, dava açma süresi içinde, vergi mahkemelerine dava açılabilir.

30 günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse, mükellef bu cevabı talebin reddi sayarak kesin cevabı beklemeden dava açabilir. Ancak bu durumda, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren 6 aylık hak düşürücü süreyi geçemez. Diğer taraftan mükellef kesin cevabı beklemeyi de tercih edebilir. Bu durumda kesin cevap verildiği tarihten itibaren 30 gün içinde vergi mahkemesinde dava açabilir.

Yetkili mahkeme, vergiyi tarh eden, cezayı kesen ve tahakkuk ettiren vergi dairesinin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesidir.

Şikayet yoluyla düzeltme talebi üzerine Bakanlık mükellefin düzeltme talebini değerlendirerek düzeltme yapılması gerektiği sonucuna ulaşabilir. Bu durumda düzeltme işlemlerinin yapılması için Vergi Dairesi/Defterdarlığa durumu yazıyla bildirir.

Vergi hatasının düzeltilmesi sonucunda mükellefe iade edilmesi gereken bir tutarın ortaya çıkması halinde, düzeltmeye ilişkin düzeltme fişinin tebliğ tarihinden itibaren, mükellefin söz konusu tutarı almak için 1 yıl içinde müracaat etmesi şarttır. Aksi takdirde, bu hakkı ortadan kalkar.

Vergi Hatası Düzeltme Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Vergi hatalarının düzeltilmesi VUK md. 114 uyarınca 5 yıllık zamanaşımına tabidir. Ancak düzeltme zamanaşımı süresi;

• Zamanaşımı süresinin son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde Vergi Dairesinin hata yaptığı,
• Vergi Dairesinin ilan yolu ile tebliğ edip, vergi mahkemesinde dava konusu yapılmaksızın tahakkuk eden vergilerde, mükellefe ödeme emrini tebliğ ettiği,
• Vergi Dairesinin ihbarname ve ödeme emrini ilan yoluyla tebliğ ettiği vergilerde 6183 sayılı Kanuna göre haczi yaptığı tarihten başlayarak 1 yıldan aşağı olamaz.

Yükümlüsü veya sorumlusu olduğunuz vergiye ilişkin bir hata yapıldığını düşünüyorsanız, bizden hukuki destek almak için internet sitemiz üzerinden online randevu oluşturabilir veya iletişim kanallarımız üzerinden bize ulaşabilirsiniz.

ESKİŞEHİR AVUKAT CANSU ÖNÇLER UYANIK